Cộng đồng dân cư trên đảo san hô Bikini rời đảo theo lệnh của quân đội Mỹ - Ảnh: AFP
Cộng đồng dân cư trên đảo san hô Bikini rời đảo theo lệnh của quân đội Mỹ - Ảnh: AFP
Ngoài việc phạt hành chính, người trốn nghĩa vụ quân sự có thể phải chịu trách nhiệm hình sự về Tội trốn tránh nghĩa vụ quân sự.
Cụ thể, theo Điều 332 Bộ luật Hình sự số 100/2015/QH13, người nào không chấp hành đăng ký nghĩa vụ quân sự, lệnh gọi nhập ngũ, lệnh gọi tập trung huấn luyện, đã bị xử phạt vi phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị:
- Phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm; hoặc
- Phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.
Đặc biệt, nếu có thêm các tình tiết tăng nặng như: Tự gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của mình; Phạm tội trong thời chiến hay lôi kéo người khác phạm tội thì mức phạt tù từ 01 - 05 năm.
Trên đây là quy định về mức phạt khi trốn nghĩa vụ quân sự. Nếu còn thắc mắc, độc giả vui lòng liên hệ 1900.6192 để được hỗ trợ, giải đáp.
Theo quy định tại Chương IV Luật Nghĩa vụ quân sự số 78/2015/QH13, điều kiện để gọi nghĩa vụ quân sự với công dân gồm:
- Độ tuổi: Đủ 18 tuổi đến hết 25 tuổi; nếu có bằng cao đẳng, đại học thì độ tuổi gọi nhập ngũ là từ đủ 18 - 27 tuổi.
- Chấp hành nghiêm đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước.
- Đủ sức khỏe phục vụ tại ngũ theo quy định tại Điều 4 Thông tư 105/2023/TT-BQP: Có sức khỏe loại 1, loại 2 và loại 3 và các tiêu chuẩn sức khỏe riêng cho từng đối tượng. Riêng người nghiện các chất ma túy, tiền chất ma túy sẽ không được gọi nhập ngũ.
- Có trình độ văn hóa từ lớp 8 trở lên, lấy từ cao xuống thấp. Nếu các tỉnh có khó khăn, không đủ chỉ tiêu giao quân thì có thể xem xét lấy công dân có trình độ từ lớp 7.
Riêng các xã vùng sâu, vùng xa, điều kiện đặc biệt khó khăn thì được tuyển không quá 25% công dân có trình độ văn hóa cấp tiểu học, còn lại là trung học cơ sở trở lên.
Như vậy, để được đi nghĩa vụ quân sự thì bắt buộc công dân phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện nêu trên trừ trường hợp được miễn nghĩa vụ gồm:
- Con của liệt sĩ hoặc thương binh hạng một.
- Một anh/một em trai của liệt sĩ.
- Một con của thương binh hạng hai hoặc bệnh binh hoặc người nhiễm chất độc da cam bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.
- Người làm công tác cơ yếu không phải là quân nhân, công an.
- Cán bộ, công chức, viên chức, thanh niên xung phong được điều động đến làm việc ở vùng đặc biệt khó khăn từ 24 tháng trở lên.
Xem thêm: Những trường hợp cụ thể được miễn, tạm hoãn nghĩa vụ quân sự
Căn cứ theo điểm a khoản 3 Điều 18 Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định về hình thức xử phạt đối với vi phạm các quy định về xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh, cư trú và đi lại như sau:
Đồng thời, căn cứ tại khoản 2 Điều 4 Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định về mức phạt tiền tối đa, tổ chức bị xử phạt vi phạm hành chính như sau:
Theo đó, đối với hành vi xuất khẩu lao động chui (hay còn gọi là vượt biên trái phép) thì sẽ bị phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với cá nhân và từ 6.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với tổ chức có hành vi vi phạm.
Mùa tuyển quân 2025 bắt đầu từ khoảng cuối tháng 11/2024 và các địa phương sẽ đồng loạt tổ chức lễ giao - nhận quân trong tháng 02/2025. Nhiều nam thanh niên chính thức lên đường nhập ngũ, nhưng cũng có những người tìm mọi cách để trốn tránh nghĩa vụ này.
Căn cứ khoản 7 Điều 1 Nghị định 37/2022/NĐ-CP, người vi phạm quy định về nhập ngũ sẽ bị phạt hành chính như sau:
Không có mặt đúng thời gian hoặc địa điểm tập trung ghi trong lệnh gọi nhập ngũ mà không có lý do chính đáng.
Gian dối nhằm trốn tránh thực hiện lệnh gọi nhập ngũ sau khi đã có kết quả khám tuyển sức khỏe nghĩa vụ quân sự đủ điều kiện nhập ngũ theo quy định.
Không chấp hành lệnh gọi nhập ngũ (trừ các trường hợp nêu trên)
Như vậy, công dân có hành vi “trốn” nghĩa vụ quân sự có thể bị xử phạt hành chính lên đến 75 triệu đồng.
Tại khoản 1 Điều 4 Thông tư 07/2023/TT-BQP quy định lý do chính đáng có thể không có mặt đúng thời gian hoặc địa điểm tập trung ghi trong lệnh gọi nhập ngũ là một trong các lý do dưới đây:
- Người phải thực hiện kiểm tra hoặc khám sức khỏe thực hiện nghĩa vụ quân sự... bị ốm hoặc trên đường đi thì bị ốm, tai nạn, phải nằm viện hoặc các cơ sở y tế khác.
- Thân nhân của người thực hiện nghĩa vụ quân sự đang bị ốm nặng, tai nạn nặng phải nằm điều trị tại các cơ sở khám chữa bệnh.
- Thân nhân của người thực hiện nghĩa vụ quân sự chết nhưng chưa tổ chức tang lễ.
Trong đó, thân nhân của những người này trong hai trường hợp ở trên có thể kể đến: Cha mẹ đẻ; cha mẹ vợ hoặc cha mẹ chồng; cha mẹ nuôi; người nuôi dưỡng hợp pháp; vợ hoặc chồng; con đẻ, con nuôi hợp pháp.
- Nhà ở của người thực hiện nghĩa vụ quân sự hoặc nhà ở của thân nhân người thực hiện nghĩa vụ quân sự... nằm trong vùng đang bị thiên tai, dịch bệnh, hỏa hoạn làm ảnh hưởng đến cuộc sống một cách nghiêm trọng.
- Người thực hiện nghĩa vụ quân sự không nhận được giấy gọi kiểm tra hoặc khám sức khỏe thực hiện nghĩa vụ quân sự hoặc cơ quan có trách nhiệm hoặc do hành vi của người khác gây khó khăn hoặc cản trở như trong lệnh không ghi rõ thời gian, địa điểm...
Ngoài bị phạt tiền, người có một trong các hành vi nêu trên còn phải thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả là buộc chấp hành lệnh gọi nhập ngũ.
Căn cứ theo Điều 349 Bộ luật Hình sự 2015 quy định về tội tổ chức, môi giới cho người khác trốn đi nước ngoài hoặc ở lại nước ngoài trái phép như sau:
Theo đó, tùy vào mức độ nghiệm trọng của hành vi và hậu quả của hành vi mà sẽ có các mức xử phạt khác nhau đối với môi giới xuất khẩu lao động chui. Mức hình phạt cao nhất có thể áp dụng là 15 năm tù giam và mức hình phạt cụ thể sẽ do Tòa án quyết định.
Ngoài ra người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng hoặc cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Xuất khẩu lao động chui được hiểu là việc người lao động đi làm việc ở nước ngoài không thông qua các công ty xuất khẩu lao động chính thống mà đi theo dạng vượt biên trái phép.
Vượt biên trái phép là việc công dân Việt Nam đi ra khỏi lãnh thổ Việt Nam để đến quốc gia khác mà không thực hiện nghĩa vụ là phải qua các cửa khẩu, và làm thủ tục xuất cảnh theo khoản 2 Điều 5 Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt nam 2019:
Như vậy, vượt biên trái phép để đi xuất khẩu lao động chui là hành vi vi phạm pháp luật và sẽ bị xử phạt theo quy định của pháp luật.
Xuất khẩu lao động chui bị xử phạt như thế nào? (Hình từ Internet)